I pewno tak było, choć trzeba pamiętać, że do połowy XVII w. czynniki pobudzające mogły jeszcze górować nad innymi. Na Ukrainie wpływy polskie doprowadziły do wystawienia pierwszych utworów dramatycznych w języku ukraińskim; wkrótce miał dawać je regularnie, też za przykładem polskim, teatr kolegium prawosławnego w Kijowie (powst. w 1632). Jednocześnie szły z Ukrainy inspiracje cenne dla teatru polskiego, przedostawały się do repertuaru tematy, postaci, motywy ukraińskie, nieraz o wielkim znaczeniu dla naszej kultury. Był więc w tym sąsiedztwie pierwiastek wymiany zbogacający obie strony. Hierarchia stanowa rozdzielała poszczególne środowiska. Nie było w tym jednak, a raczej jeszcze nie było izolacji.
